Ավելի քան հինգ դար առաջ եվրոպացիները լրջորեն հավատում էին, որ ինչ-որ տեղ՝ Աֆրիկայի, Հնդկաստանի կամ Հեռավոր Արևելքի վայրի բնության մեջ, կա հսկայական քրիստոնեական կայսրություն, որը ղեկավարում է քահանա-արքան: Առասպելը առաջին անգամ հանրաճանաչություն ձեռք բերեց 1165 թվականին, այն բանից հետո, երբ բյուզանդական և հռոմեական կայսրերը նամակ ստացան միապետից, ով իրեն անվանում էր «Պրիստոն Ջոն»։ Նամակն ամենայն հավանականությամբ կեղծիք է եղել։ Խորհրդավոր թագավորը պնդում էր, որ ինքը «երեք Հնդկաստանների գերագույն տիրակալն է» և նրա բոլոր յոթանասուներկու թագավորություններն իրեն են ենթարկվում: Նա նկարագրեց իր թագավորությունը որպես ոսկով հարուստ երկիր, որտեղհոսում էր կաթ ու մեղր: Նահանգը բնակեցված է, ըստ այս տիրակալի, հսկաների էկզոտիկ ցեղերով և տարօրինակ եղջյուրավոր մարդկանցով։ Այս ամենի մեջ թերևս ամենակարևորն այն է, որ Երեց Հովհաննեսը և նրա հպատակները քրիստոնյա էին:
Խորհրդավոր պրեսբիտեր Ջոնի առասպելական թագավորությունը փնտրելու պապական առաքելությունը անհետացավ առանց հետքի, բայց առասպելը մնաց եվրոպացիների մեջ: Քրիստոնյա խաչակիրները շատ ուրախ էին այն մտքից, որ ինչ-որ բարեպաշտ կառավարիչ կարող է իրենց օգնության հասնել իսլամի դեմ պայքարում։ Երբ 1200-ականների սկզբին Չինգիզ Խանի մոնղոլական հորդաները գրավեցին Պարսկաստանի մի մասը, շատերը սխալմամբ հարձակումը վերագրեցին պրեստեր Ջոնի ուժերին: Հետագայում այս առասպելական թագավորությունը հիացմունքի առարկա դարձավ բոլոր ճանապարհորդների և հետախույզների համար: «Իդեալական պետության» առասպելը գրավեց և ոգևորեց շատերին։ Մարկո Պոլոն շատ կասկածելի պատմություն է հորինել հյուսիսային Չինաստանում այդ թագավորության մնացորդներին հանդիպելու մասին, իսկ Վասկո դա Գաման և այլ պորտուգալացի նավաստիները այն փնտրում էին Աֆրիկայում և Հնդկաստանում: Թեև հետազոտողները ի վերջո հայտնաբերեցին Եթովպիայում հսկայական քրիստոնեական քաղաքակրթություն, այն չուներ այն վեհությունն ու անասելի հարստությունը, որը եվրոպացիները կապում էին պրեսբիտեր Ջոնի թագավորության հետ:
Թարգմանությունը՝ Հրաչյա Աղեկյանի
*պրեսբիտեր-ուղղափառ և կաթոլիկ եկեղեցու երկրորդ կարգի քահանա
Պրեսբիտեր Ջոնի թագավորության լեգենդը
Ավելի քան հինգ դար առաջ եվրոպացիները լրջորեն հավատում էին, որ ինչ-որ տեղ՝ Աֆրիկայի, Հնդկաստանի կամ Հեռավոր Արևելքի վայրի բնության մեջ, կա հսկայական քրիստոնեական կայսրություն, որը ղեկավարում է քահանա-արքան: Առասպելը առաջին անգամ հանրաճանաչություն ձեռք բերեց 1165 թվականին, այն բանից հետո, երբ բյուզանդական և հռոմեական կայսրերը նամակ ստացան միապետից, ով իրեն անվանում էր «Պրիստոն Ջոն»։ Նամակն ամենայն հավանականությամբ կեղծիք է եղել։ Խորհրդավոր թագավորը պնդում էր, որ ինքը «երեք Հնդկաստանների գերագույն տիրակալն է» և նրա բոլոր յոթանասուներկու թագավորություններն իրեն են ենթարկվում: Նա նկարագրեց իր թագավորությունը որպես ոսկով հարուստ երկիր, որտեղհոսում էր կաթ ու մեղր: Նահանգը բնակեցված է, ըստ այս տիրակալի, հսկաների էկզոտիկ ցեղերով և տարօրինակ եղջյուրավոր մարդկանցով։ Այս ամենի մեջ թերևս ամենակարևորն այն է, որ Երեց Հովհաննեսը և նրա հպատակները քրիստոնյա էին:
Խորհրդավոր պրեսբիտեր Ջոնի առասպելական թագավորությունը փնտրելու պապական առաքելությունը անհետացավ առանց հետքի, բայց առասպելը մնաց եվրոպացիների մեջ: Քրիստոնյա խաչակիրները շատ ուրախ էին այն մտքից, որ ինչ-որ բարեպաշտ կառավարիչ կարող է իրենց օգնության հասնել իսլամի դեմ պայքարում։ Երբ 1200-ականների սկզբին Չինգիզ Խանի մոնղոլական հորդաները գրավեցին Պարսկաստանի մի մասը, շատերը սխալմամբ հարձակումը վերագրեցին պրեստեր Ջոնի ուժերին: Հետագայում այս առասպելական թագավորությունը հիացմունքի առարկա դարձավ բոլոր ճանապարհորդների և հետախույզների համար: «Իդեալական պետության» առասպելը գրավեց և ոգևորեց շատերին։ Մարկո Պոլոն շատ կասկածելի պատմություն է հորինել հյուսիսային Չինաստանում այդ թագավորության մնացորդներին հանդիպելու մասին, իսկ Վասկո դա Գաման և այլ պորտուգալացի նավաստիները այն փնտրում էին Աֆրիկայում և Հնդկաստանում: Թեև հետազոտողները ի վերջո հայտնաբերեցին Եթովպիայում հսկայական քրիստոնեական քաղաքակրթություն, այն չուներ այն վեհությունն ու անասելի հարստությունը, որը եվրոպացիները կապում էին պրեսբիտեր Ջոնի թագավորության հետ:
Թարգմանությունը՝ Հրաչյա Աղեկյանի
*պրեսբիտեր-ուղղափառ և կաթոլիկ եկեղեցու երկրորդ կարգի քահանա
«Պատուհան» ամսագիր 